België is ontstaan als buffer tussen enkele eeuwig twistende grootmachten zoals Frankrijk en Duitsland. België is daardoor een mengelmoes van culturen en ideeën op het kruispunt van Europa. Historisch gezien toch. Sommige internationale bedrijven rekenen België dan ook terecht eerder bij hun Southern Europa afdeling dan bij het noorden van Europa zoals Nederland, Duitsland en Scandinavië. Feit is dat België een land is dat rijk is aan diversiteit. Niet toevallig gebruiken enkele belangrijke multinationals zoals Coca Cola, Zara, Women'Secret en Springfield het Belgenland dan ook als testmarkt. Als een product het haalt in onze diversiteit, dan heeft het alles om het elders ook te kunnen maken.
Maar midden op een kruispunt je huisje neerpoten, heeft ook een aantal nadelen. De complexiteit van het Belgische staatsbestel is helaas immens. Met regio's, gewesten, taalgemeenschappen enzovoorts -bovenop de klassieke provincies en gemeenten- met elk hun (gedeeltelijke) verantwoordelijkheid zorgt voor een dermatig kluwen dat doodgestudeerde specialisten in grondwettelijke aangelegenheden wekelijks ter hulp moeten komen om uit te klaren wat er nu correct is en wat niet. (Ongeacht of België in een periode zit met of zonder regering.) Die complexiteit zorgt er ook voor dat het bestuurorgaan van het land tot de meest indrukwekkende van de wereld behoort. Ongeveer 1 op de 5 Belgen werkt voor een overheidsorgaan, aldus het Planbureau. Volgens een andere bron, de werkgerversdenktank VKW Metena, zouden 1.400.000 Belgen rechtstreeks of onrechtstreeks werkzaam zijn voor de overheid; daarbij worden zogenaamde pseudo-overheidsdiensten zoals NMBS (spoorwegen) of De Post meegerekend.. Dat komt grofweg neer op maar liefst 43% van de actieve bevolking.
Bedrijfsmatig beschouwd vormt de overheid van een maatschappij de overhead van die maatschappij. Kortom, een overheid is de 'vaste kost' van een land die noodzakelijk is om de boel draaiend te houden. Nog maar weinig mensen, laat staan politici, bekijken de overheid op die manier, maar het klopt volledig. Welnu, gezien de onmetelijk complexe structuur van België en de daaraan gekoppelde reeks aan overheden, groot en klein, zorgen er voor dat het land van friet en bier een van de grootste overheidkosten ter wereld heeft. Tot die conclusie kwam Petercam toen ze de Human Development Index van de OESO analyseerde. Die bekijkt 53 criteria zoals demografie, gezondheidszorg, armoede en productiviteit om te komen tot een score qua levenskwaliteit. Een Belg is volgens die analyse iemand die weinig terugkrijgt in verhouding tot de investering in overhead-overheidskost. Maar liefst 44,3% van het bbp gaat naar overheidswerking. U kan dat vergelijken met een bedrijf waar bijna de helft van de financiën verdwijnt in overhead. Dat het bovendien nog altijd officieel crisis is, zou daarbij een effect moet hebben: zoals eerder al beschreven zien veel bedrijven hun heil in de lean methode waarbij optimale efficiëntie nagestreefd wordt en de kans op variatiefouten en afwijkingen tot een recordminimum beperkt wordt. Overheden reageren niet zo rationeel in tijden van crisis. De kans dat investeringen in infrastructuurwerken gehalveerd worden, is vele malen groter dan de kans dat de administratie van openbare werken gehalveerd wordt of dat de efficiëntie van de dienst verdubbeld wordt. Ter vergelijking: Zwitserland spendeert ongeveer 1/3 van haar bbp aan haar overheden. Nochtans is Zwitserland eveneens een land met veel culturen en talen, maar niet alleen hun uurwerken blijken efficiënt.
Aangezien de Belgen binnenkort toch voor de zoveelste verkiezing staan, is de tijd misschien rijp om een Lean Minister aan te stellen?!
No comments:
Post a Comment